الحاق سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور به وزارت جهاد سازندگی

 در سال 1366 عنوان سرجنگل‌داری کل در استان‌ها به اداره کل منابع طبیعی تغییر یافت.

بر اساس ماده واحده قانون تفکیک وظایف وزارتخانه‌های کشاورزی و جهاد سازندگی مصوب 11/6/1369 کلیه امور مربوط به حفظ، احیا، توسعه و بهره‌برداری از منابع طبیعی (جنگل، مرتع، شیلات و آبخیزداری)، کلیه امور دام و طیور و عمران روستایی، بهسازی، صنایع روستایی و آب‌رسانی روستاها بر عهده وزارت جهاد سازندگی قرار گرفت و بر اساس تبصرۀ 1 ماده واحده مذکور، مؤسسات و شرکت‌های تابع و وابسته نیز بر اساس تفکیک وظایف فوق، تابع و وابستۀ وزارتخانه‌های مزبور شدند. بدین ترتیب سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور در زیر مجموعه وزارت جهاد سازندگی و سپس وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت.

جنگل‌های ایران به پنج حوزۀ رویشی تقسیم می‌شود:

۱ـ جنگل‌های هیرْکانی یا خزری (شمال)   1942353 هکتار (5/14 درصد)

۲ـ جنگل‌های زاگرس   6074000 هکتار (4/45 درصد)

۳ـ جنگل‌های ایران و تُورانی   4124000 هکتار (9/30 درصد)

۴ـ جنگل‌های خلیج فارس و عمانی 1088100 هکتار (1/8 درصد)

۵ـ جنگل‌های اَرَسباران   148700 هکتار (1/1 درصد)

موقعیت جغرافیایی استان مازندران

استان مازندران بامساحت ۲۳۹۷۴۴۰هکتار معادل ۵/۱ درصد مساحت کل کشور را تشکیل می دهد . حدشمالی آن دریای خزر ،حد جنوبی آن استانهای تهران ، قزوین ، سمنان ، حد غربی آن استان گیلان وحد شرق آن استان گلستان می باشد . استان مازندران دارای بیش از 3 میلیون نفرجمعیت ، 21 شهرستان ، ۵۱ شهر و ۳۱۶۱ آبادی دارای سکنه می باشد.

     ازنظر اقلیمی نیز استان مازندران دارای ۳ نوع اقلیم متمایز بصورت اقلیم ساحلی –جلگه ای وکوهستانی می باشد . میزان بارندگی و رطوبت هوا در قسمت غرب استان بیشتر از شرق آن است بطوری که میزان میا نگین بارش سالیانه درغرب ۹/۹۴۵ ودر شرق ۳/۶۵۶ میلی متر می باشد.

     از نظر توپوگرافی استان مازندران از دو بخش متمایز و جدا از هم بصورت جلگه ای و کوهستانی تشکیل یافته است. منطقه کوهستانی عموما پر شیب بوده و دارای یالهای متعدد و دره های زیادی است که عمدتا در تمام طول سال دارای آب میباشد. بلندترین نقطه ارتفاعی بخش کوهستانی ،قله دماوند با ۵۶۷۱ متر ارتفاع از سطح دریا های آزاد می باشد.به لحاظ زمین شناسی استان شامل قسمتی از رشته کوههای البز با امتداد شرقی-غربی است که با چین خوردگی های آلپی شکل گرفته و شمال کشور را از ایران مرکزی جدا مینماید.

میزان عرصه منابع طبیعی استان مازندران (جنگل ومرتع ) ۱۶۹۱۹۶۶ هکتار ( ۷۰,۵% سطح منطقه ساری - ۲۹.۵%سطح منطقه نوشهر )

بخش جنگل

براساس آمار سازمان جهانی خوار و بار کشاورزی (فائو)،مساحت جنگلهای جهان ۳۸۷۰ میلیون هکتار معادل ۶/۲۹ درصد وسعت کره زمین میباشد. ایران با داشتن۱۷ میلیون هکتارعرصه جنگلی (با احتساب بیشه زار و درختچه زار ) ، ۵/۱۰ درصد از مساحت ۱۶۲ میلیون هکتاری کشور را به خود اختصاص داده است . از مجموع ۱۷ میلیون هکتار جنگل موجود در کشور ۲۰۹۰۸۰۹ هکتار معادل ۲/۱۲ درصد آن در نواحی شمالی کشور قرار دارد که استان مازندران در بین استانهای شمالی کشور ( گیلان و گلستان ) ۴/۵۳ درصد سطح جنگلهای شمال را بخود اختصاص داده است.

تشکیلات اداره کننده منابع طبیعی شمال ایران (جنگل‌های هیرْکانی) در حال حاضر به چهار اداره کل تقسیم شده است:

) اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ ساری (مرکز و شرق مازندران

اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ نوشهر (غرب مازندران)

اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان

اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان

در این میان، سهم حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری منطقه ساری ۷۹۴۰۱۴ هکتار معادل ۳۸ درصد استانهای شمالی کشور است.

میزان موجودی جنگل در استان مازندران ( ساری ) ۱۳۰ میلیون مترمکعب می باشد که ارزش اقتصادی آن بالغ بر ۱۱۵۰۰۰ میلیارد ریال برآورد می گردد . متوسط رویش سالانه این جنگل برابر ۵/۲ مترمکعب درهکتار می باشد که بر این اساس، در جنگلهای تولیدی حدود ۷/۱ میلیون مترمکعب تولید سالانه خواهیم داشت.

به لحاظ طبقات جنگل ۴۵۱۲۵۸ هکتارجنگل انبوه (۹/۵۶%)، ۲۱۵۰۰۱ هکتار جنگل نیمه انبوه (۲۷%)۲۶۲۰۱ هکتار جنگل تنک (۳/۳%) ۱۰۱۵۵۵ هکتار بیشه زار و جنگلهای دست کاشت(۸/۱۲%) می باشند.

حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ نوشهر با وسعت 662033 هکتار معادل 27/9 درصد از مساحت استان مازندران را در بر دارد و در دامنه شمالی البرز مرکزی و در غرب استان واقع گردیده است. این حوزه یکی از چهار حوزه منابع طبیعی شمال ایران است که به دلیل اهمیتی که دارد به صورت اداره کل مستقل و به مرکزیت نوشهر اداره می‌شود.

حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ نوشهر با داشتن کوه‌های بلند و رودهای فراوان و آبشارهای زیبا مجموعه‌ای بزرگ از پوشش گیاهی را در بردارد. مَمْرَز (حدود 30 درصد) و راش (حدود 24 درصد) فراوان‌ترین گونه‌های درختی موجود در جنگل‌های غرب

مازندران‌‌اند و درختانی همچون اَنْجیلی با رنگ‌های متنوعش در فصل پاییز، بلوطِ بُلَنْدْمازُو، تُوسکای ییلاقی، تُوسکای قِشلاقی، پَلَت، شیرْدار، خُرْمَندی، نَمْدار، وَن (زبانْ گنجشک)، آزاد نیز در آن می‌روید. همچنین گونه‌های با ارزشی همچون شِمْشاد، زَرْبین، سُرْخْدار، بارانَک، گیلاس جنگلی، سفیدْ پَلَت در این جنگل‌ها وجود دارد.

درخت راش صنعتی‌ترین چوب را در بین درختان جنگل‌های منطقه دارد و از این نظر مرغوب‌ترین گونه جنگلی محسوب می‌شود.